اصطلاحات رایج خودروی آفرود فراوان هستند لازم است قبل از اقدام به خرید این مدل ماشین با آنها آشنا شوید. در این مطلب سعی داریم مهمترین آنها را به زبانی ساده توضیح دهیم.
سیستم کنترل کشش (ESP) خودروی آفرود
این سیستم به کمک سنسورهای خود لغزشها و هرزگردیهای اضافه هر لاستیک و ناپایداری خودروی آفرود را شناسایی می کند. سیستم کنترل کشش با انجام محاسبات مختلف حالت خودرو و با تخمین زدن میزان چرخش اضافه هر کدام چرخها، از هرزگردی آنها و عدم تعادل خودرو پیشگیری خواهد نمود. این سیستم جهت بازگرداند تعادل خودرو و توقف هرزگردی چرخها از عمل ترمزگیری استفاده میکند.
دیفرانسیل (differential)
به زبان ساده باید بگوییم دیفرانسیل قطعهای شامل چندین چرخدنده سیارهای است که میان دو چرخ در محورهای جلو، عقب و یا هر دو محور قرار گرفته و قدرت موتور را بین دو چرخ تقسیم خواهد نمود. دیفرانسیلها نام های مختلفی دارند که عبارتند از: دیفرانسیل قفل شونده، قفل دیفرانسیل، قفل دِف یا قفل کننده. دیفرانسیل ها به 5 نوع اصلی تقسیم می شوند و شامل نوع باز، دارای حالت انتخاب قفل، خودکار، لغزش محدود و قرقرهای میشوند.
قفل دیفرانسیل (differential lock)
قفل دیفرانسیل یکی از اصطلاحات رایج خودروی آفرود است و تقسیم مساوی نیرو بین چرخهای این ماشینها را را امکانپذیر میکند. برخلاف ماشینهای معمولی که احتمال این وجود دارد که یک دیفرانسیل داشته باشند، در خودروی آفرود امکان وجود ۳ دیفرانسیل جداگانه و نیز ۳ قفل دیفرانسیل مجزا وجود دارد.
این ۳ دیفرانسیل شامل دیفرانسیل مرکزی، چرخهای جلوو چرخهای عقب است. استفاده از دیفرانسیل مرکزی در خودروی آفرود رایجتر بوده و وظیفه انتقال ۵۰-۵۰ نیرو بین دو محور جلو و عقب را بر عهده دارد. این سیستم فقط در آفرود کاربرد دارد و فعال بودن آن در مسیرهای غیر آفرودی میتواند خطرآفرین باشد.
سیستم تعلیق یکی از اصطلاحات رایج خودروی آفرود
در زمان رانندگی با خودروی آفرود نوع سیستم تعلیق خودروی شما در توانایی عبور از موانع و کیفیت رانندگی بسیار موثر است. سه نوع اصلی سیستم تعلیق برای خودروهای آفرودی وجود دارد که عبارتند از: محور یکپارچه، 4 عضوی و سیستم تعلیق مستقل در جلو.
سیستم محور یکپارچه خودروی آفرود
برای تحمل وزن بارهای مختلف معمولاً از فنر شمش یا فنر مارپیچ استفاده می شود و این محورها وظیفه انتقال قدرت به چرخ ها را نیز به عهده دارند. محور یکپارچه معمولاً بهترین نوع سیستم تعلیق برای خودروهای مخصوص آفرود سنگین تلقی می شود.
سیستم تعلیق 4 عضوی
از این سیستم جهت تحمل نیروهای وارد بر خودرو و بازی عمودی سیستم تعلیق استفاده می شود. به زبان ساده تر باید بگوییم که دو اتصال فوقانی، شاسی خودرو را به بالاترین نقطه مرکزی محور عقب متصل می کنند در حالی که دو اتصال پایینی به قسمت های انتهایی بیرونی میله های محور متصل می شوند. برای تحمل نیروهای وارد بر خودرو از جمله نیروهای جانبی، این 4 میله به صورت هماهنگ با هم عمل می کنند تا سواری نرمی را ارائه دهند.
سیستم تعلیق مستقل در جلو
در این سیستم به جای یک محور یکپارچه برای مهار نیروها و لرزش های جاده از بازوهای کنترل مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع سیستم تعلیق در انواع خودروی آفرود و بیشتر وانتها و خودروهای شاسی بلند وجود دارد.
چهارچرخ متحرک ۴×۴ (4WD) یکی از اصطلاحات رایج خودروی آفرود
چهارچرخ متحرک یک اصطلاح رایج خودروی آفرود است. چهار چرخ متحرک به سیستمی گفته میشود که امکان انتقال قدرت و گشتاور به هر چهار چرخ خودرو را امکان پذیر میسازد. این سیستم دارای انواع مختلفی است.
کرالکنترل یک اصطلاح رایج خودروی آفرود
گیرکردن خودرو در گل، شن و ماسه، یکی از چالشهای رایجی است که رانندگان خودروی آفرود با آن مواجه میشوند. در چنین شرایطی، راننده به مهارت و تجربه زیادی نیاز دارد؛ زیرا باید با کنترل گاز و ترمز، از هرزگردی چرخها جلوگیری کند تا باعث فرورفتن بیشتر خودرو نشود. اگر کرالکنترل در خودروی آفرودی وجود داشته باشد، دیگر لازم نیست نگران چیزی باشید.
این آپشن مهم خودروهای آفرودی، گاز و ترمز را کنترل میکند و با درنظرگرفتن شرایط خودرو از طریق سنسورها، به طور خودکار، باعث خروج خودرو از شرایط سخت میشود. تنها کاری که راننده باید انجام دهد، فعالکردن کرالکنترل و کنترل فرمان است. البته در برخی از خودروهای آفرود این سیستم موجود است.
جعبه دنده یا گیربکس کمکی (transfer case)
در مبحث اصطلاحات رایج خودروی آفرود لازم است این مورد را به صورت کامل فرا بگیرید به همین دلیل کمی بیشتر در این مورد توضیح دهیم. در خودروی آفرود دو دیفرانسیل گیربکس کمکی به صورت سری با گیربکس اصلی نصب میگردد. این وسیله جهت رساندن قدرت خروجی از گیربکس اصلی به تمام چرخها استفاده میشود. این گیربکس دارای حالتهای ۴H، ۲H، N و ۴L است که امکان انتقال نیرو با ضرایب دنده مختلف به میل گاردانهای اکسلهای جلو و عقب را امکانپذیر مینماید.
حالت خلاص (N) خودروی آفرود
در این حالت مجموعه گیربکس کمکی به صولت کامل خلاص است و هیچ قدرتی را از شفت گیربکس اصلی دریافت نخواهد نمود. به عبارت دیگر شفت آن هرز میچرخد. این حالت یک اصطلاح رایج خودروی آفرود است.
حالت تک دیفرانسیل یا دو چرخ متحرک (H2)
این حالت برای رانندگی معمول با خودروی آفرود در سرعت بالا به کار برده میگردد. در این وضعیت دندههای با ضرایب معمول برای رانندگی در خیابانها و جادهها به کار گرفته میشوند.
دنده کمکی با نسبت دنده بالا (H4)
آفرودسواران از این حالت از گیربکس کمکی جهت رانندگی در مسیرهای دارای سطوح لغزنده و غیرمعمول استفاده مینمایند. به عبارت دیگر استفاده از این سیستم در مسیرهای گلی، یخی، برفی و شنی کاربرد دارد. در این مسیرها نیاز به کشش و چرخش بیشتر در چرخها وجود دارد. در این حالت نیرو به هر چهار چرخ و با گشتاور بیشتری نسبت به حالت معمول تک دیفرانسیل منتقل خواهد شد.
دنده کمکی با نسبت دنده پایین (L4)
در خودروهای آفرود به حالتی از گیربکس کمکی گفته میشود که بیشتر برای خروج از شرایط سخت استفاده شده و حداکثر قدرت و گشتاور خروجی از شفت گیربکس اصلی را به کار میگیرد. این شرایط سخت حرکت در شیبهای بسیار تند، گیر کردن در گل و لای و برف زیاد، حرکت در شن یا ماسههای نرم و بالارفتن از سطوح صخرهای و سنگلاخی صعبالعبور را شامل میشود. لازم است توجه کنید که استفاده از این حالت فشار بسیار زیادی به مجموعه انتقال قدرت وارد میکند و تنها در وضعیتهای ضروری و خاص نامبرده شده از آن استفاده میشود. به علاوه استفاده از این حالت در حین حرکت با سرعتهای بالا باعث وارد شدن صدمات شدیدی به مجموعه انتقال قدرت میگردد.
جعبه تقسیم گشتاور (Transfer Case)
این قسمت مهمترین بخش سیستم انتقال قدرت چهار چرخ محرک است. این سیستم در بیشتر موارد یک جعبه است که وقتی درگیر می شود، قدرت را توسط میل گاردان ها از گیربکس به محورهای جلو و عقب منتقل می کند.
در واقع وقتی خودرو را در حالت 4 چرخ محرک 4×4 قرار میدهید، جهت انتقال قدرت به تمام چرخ ها از جعبه تقسیم گشتاور استفاده مینمایید. جهت انتخاب دنده کمکی نیز از جعبه تقسیم استفاده می کنند که به رانندگان اجازه می دهد هنگام رانندگی آفرودی به بیشترین میزان گشتاور در چرخ ها دسترسی داشته باشند.
امیدواریم با آشنایی با اصطلاحات رایج خودروی آفرود بتوانید انتخاب مناسبی داشته باشید. در صورت نیاز به خرید خودروهای کمکدار یا آفرود میتوانید سری به فروشگاه پارساکار بزنید و یا جهت مشاوره با ما تماس بگیرید